Các bộ phận dễ hao mòn trên xe điện và cách kiểm tra tại nhà
Xe điện có ít chi tiết cơ khí hơn xe xăng, nhưng điều đó không có nghĩa là xe miễn nhiễm với hao mòn. Thực tế, một số bộ phận trên xe điện còn chịu tải cao hơn hoặc hoạt động liên tục hơn, dẫn đến hao mòn nhanh nếu không được kiểm tra và bảo trì thường xuyên.
Trong bài viết này, bạn sẽ biết được:
- Những bộ phận xe điện dễ hao mòn nhất
- Cách kiểm tra đơn giản tại nhà
- Thời gian khuyến nghị nên thay thế/bảo trì từng bộ phận
Lốp xe
Vì sao dễ hao mòn?
- Mô-men xoắn lớn truyền trực tiếp từ mô-tơ → lốp bị mòn nhanh hơn
- Trọng lượng xe điện nặng hơn do pin → mòn lốp không đều
Cách kiểm tra tại nhà:
- Quan sát rãnh lốp bằng thước đo gai (tối thiểu 1,6 mm)
- Dùng đồng xu hoặc que đo độ sâu gai lốp
- Quan sát dấu hiệu mòn lệch 1 bên → cần cân bằng động hoặc chỉnh thước lái
Khi nào cần thay?
- Sau 40.000 – 60.000 km hoặc khi gai lốp < 1.6mm
Phanh (má phanh, đĩa phanh)
Vì sao dễ mòn?
- Dù xe điện có phanh tái sinh, nhưng phanh cơ vẫn cần dùng trong dừng gấp hoặc tốc độ thấp
- Nếu không dùng phanh thường xuyên, má phanh có thể rỉ sét, kẹt
Cách kiểm tra:
- Quan sát má phanh còn > 3mm không?
- Kiểm tra đĩa phanh có xước rãnh sâu không?
- Có nghe tiếng rít, cọ khi phanh không?
Khi nào cần thay?
- Mỗi 30.000 – 60.000 km tùy cách lái
Ắc quy 12V phụ trợ
Vì sao dễ hỏng?
- Cung cấp điện cho đèn, màn hình, điều khiển trung tâm
- Không được sạc tái sinh như pin chính
Kiểm tra:
- Đo điện áp khi xe không khởi động: nên > 12.4V
- Nếu < 12V hoặc không khởi động được xe → có thể cần thay
Thời gian thay:
- Mỗi 3 – 5 năm, tùy loại
Bạc đạn, ổ trục, trục láp
Vì sao dễ hư?
- Gánh lực trọng tải lớn và xoay liên tục
- Hoạt động trong môi trường bụi, ẩm, rung động cao
Kiểm tra:
- Nghe tiếng “rè rè” hoặc hú khi chạy
- Lắc bánh xe ngang – dọc: nếu có độ rơ lớn → bạc đạn mòn
Khi nào nên thay?
- Mỗi 60.000 – 100.000 km hoặc khi có dấu hiệu hỏng
Hệ thống giảm xóc (phuộc, cao su chân máy)
Nguyên nhân hao mòn:
- Trọng lượng xe điện nặng hơn gây áp lực lên giảm xóc
- Đi qua ổ gà, đường xấu thường xuyên
Kiểm tra tại nhà:
- Nhấn mạnh đuôi/đầu xe: nếu nhún hơn 2 lần mới đứng yên → phuộc yếu
- Quan sát dầu rò rỉ quanh phuộc
Khi cần thay:
- Mỗi 60.000 – 80.000 km hoặc khi có rò rỉ dầu
Cổng sạc, dây sạc
Vì sao cần kiểm tra?
- Dùng hàng ngày, thường bị bám bụi, oxy hóa, lỏng tiếp điểm
Cách kiểm tra:
- Quan sát chân cắm có bị đen, gỉ, biến dạng
- Dây sạc có đứt, rạn vỏ không
- Cắm sạc có bị lỏng, khó nhận không
Khi nào nên thay:
- Khi sạc chập chờn, nhiệt tăng bất thường, nhận sạc không ổn định
Pin chính (battery pack)
Dễ hao mòn do:
- Sạc sai cách (quá thường xuyên, sạc đầy 100%)
- Nhiệt độ cao, sạc nhanh liên tục
Cách kiểm tra tại nhà:
- Quan sát quãng đường chạy giảm rõ rệt
- Dùng phần mềm hãng để kiểm tra độ chai pin (%)
Thời gian thay:
- Pin EV hiện đại có tuổi thọ 8 – 10 năm, hoặc 150.000 – 250.000 km
Gợi ý sản phẩm hỗ trợ kiểm tra và bảo trì tại nhà
- Thước đo độ sâu gai lốp
- Máy đo điện áp ắc quy 12V
- Bộ xịt vệ sinh cổng sạc (NP EV Contact Cleaner)
- Dung dịch chống oxy hóa tiếp điểm (NP Terminal Shield)
- Mỡ bôi trơn ổ trục (NP EV Bearing Grease HD)
Việc kiểm tra các bộ phận dễ hao mòn ngay tại nhà sẽ giúp bạn:
- Phát hiện sớm nguy cơ hỏng hóc
- Tiết kiệm chi phí sửa chữa lớn
- Tăng tuổi thọ xe và pin
Hãy lên lịch kiểm tra mỗi tháng một lần và đặc biệt sau những hành trình dài hoặc trong điều kiện môi trường xấu. Nếu thấy bất thường, nên đưa xe tới trung tâm kỹ thuật chuyên EV để được kiểm tra sâu hơn.